ادامه نماز...
احکام نماز
قبل از شروع به نماز باید مقدمات آن را فراهم کرد: ابتدا وضو یا غُسل یا تیمم انجام میشود (برای تشخیص اینکه کدام را انجام دهیم لازم است به رسالۀ مرجع تقلید مراجعه کنیم) سپس با لباس مناسب و بدن پاک رو به قبله (کعبه در مکه) میایستیم.
واجبات نماز ۱۱ چیز است: ۱. نیت ۲. قیام ۳. تکبیرة الاحرام ۴. رکوع ۵. سجود ۶. قرائت ۷. ذکر ۸. تشهد ۹. سلام ۱۰. ترتیب ۱۱. موالات (یعنی پی در پی بودن اجزای نماز).
پنج مورد اول ارکان نماز هستند. فرق رکن و غیر رکن در آن است که در رکن اگر انسان آن را عمداً یا سهواً به جا نیاورد نماز باطل میشود ولی غیر رکن اگر عمداً به جا نیاورد باطل است و اگرسهواً به جا نیاورد نماز او صحیح است.[۵۵]
کیفیت نماز خواندن
با آرامش رو به قبله میایستیم و برای نماز نیت میکنیم. برای مثال:
"دو رکعت نماز صبح به جا میآورم برای رضای خدا قُربة ً الی الله" نیت برای سایر نمازها هم به همین کیفیت است.
سپس تکبیرة الاحرام میگوئیم، یعنی دستها را تا مقابل گوشها بالا برده و میگوئیم: " اللهُ اکبر"
بعد سوره حمد را میخوانیم[۵۶] و به دنبال آن، سوره کامل دیگری مانند سوره توحید خوانده میشود.[۵۷] بعد از سوره، "الله اکبر" میگوئیم، به رکوع رفته و ذکر رکوع را میگوییم: یکبار "سُبحانَ رَبّی العَظیمِ وَ بِحَمدِه"[۵۸] یا سه مرتبه "سُبحانَ الله".
بعد از رکوع میایستیم سپس "الله اکبر" گفته و به سجده میرویم، در سجده یا یکبار "سُبحانَ رَبّی الاَعلی وَ بِحَمدِه"[۵۹] میگوییم یا سه مرتبه "سُبحانَ الله". سپس سر از سجده برمیداریم و میگوییم "الله اکبر" و بعد از آن دوباره "الله اکبر" گفته و به سجده میرویم و همان ذکر را تکرار میکنیم.
رکعت دوم
بعد از سجده دوم میایستیم و دوباره حمد و سوره میخوانیم، پس از آن "الله اکبر" گفته و دستها را بلند میکنیم و قنوت میخوانیم. در قنوت میتوان هر دعایی را خواند، مانند: "رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّار" خدایا در دنیا و آخرت به ما خیر و نیکی عطا کن و ما را از عذاب آتش نجات بده.
پس از قنوت به رکوع رفته و ذکر آن را میگوییم، سپس میایستیم و پس از آن دو سجده انجام میدهیم، مینشینیم و تشهد[۶۰] میخوانیم. اگر نماز دو رکعتی باشد در رکعت دوم بعد از تشهد، سلام نماز[۶۱] را میگوییم و نماز پایان مییابد.
اگر نماز سه رکعتی یا چهار رکعتی باشد بعد از تشهد در رکعت دوم برخاسته و به جای حمد و سوره، تسبیحات اربعه[۶۲] را سه مرتبه میخوانیم. بعد از آن به رکوع و سجده میرویم، اگر نماز سه رکعتی بود بعد از دو سجدۀ رکعت سوم تشهد و سلام میگوییم ولی اگر نماز چهار رکعتی بود بعد از سجده دوباره میایستیم و تسبیحات اربعه را میگوییم و بعد از رکوع، دو سجده و تشهد و در آخر سلام میگوییم.
نمازهای مستحب همگی دو رکعتی خوانده میشوند مگر رکعت آخر نماز شب (نماز وِتر) و نماز اعرابی، به عنوان مثال از اعمال شب عید غدیر دوازده رکعت نماز مستحبی است که باید آن را به صورت شش نماز دو رکعتی خواند.
آداب نماز
آداب و مستحبات زیادی برای نماز بیان کردهاند[۳] که مهمترین آنها عبارتند از: نماز اول وقت، اذان و اقامه، در مسجد و به جماعت خواندن نماز، حضور قلب و خشوع. پس از نماز نیز دعاها و ذکرهای فراوان و پرفضیلتی بیان شده که مهمترین آنها تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها) میباشد. در ابتدای کتاب مفاتیح الجنان بسیاری از این آداب بیان شده است.
حکمت و فلسفههای نماز
برای نماز حکمتها و فلسفههای فراوانی بر شمردهاند که به گوشهای از آنها اشاره میکنیم:
- نماز تقویت کنندۀ روح بندگی است. حتی اگر انسان از حضور قلب در نماز کم بهره باشد همین که برای اطاعت فرمان الهی آنگونه که او میخواهد نه آنگونه که ما میخواهیم عبادت او را انجام میدهد کمال بندگی او را نشان میدهد. میتوان حمد و ثنای الهی را به زبان مادری و غیر از نماز هم انجام داد ولی اینگونه عبادات گرچه پاداش داشته و عامل نزدیکی بنده به خداست ولی چون عبادتی است آنگونه که ما میخواهیم، از روح بندگی و اطاعت و تسلیم دربرابر خداوند، آنگونه که او میخواهد خالی است.
- نماز وسیلۀ شستشوی از گناهان و مغفرت و آمرزش الهی است. همانطور که انسان لازم است دست و بدن خود را بشوید لازم است روح و جان خود را نیز از آلودگیهای غفلت که خواسته یا ناخواسته بر قلب او عارض میشود پاک گرداند.[۶۵]
- نماز سدی در برابر گناهان آینده است،[۶۶] چرا که روح ایمان را در انسان تقویت میکند و نهال تقوا را در دل پرورش میدهد. در احادیث متعددی میخوانیم افراد گناهکاری بودند که هم اهل معصیت بودند و هم اهل نماز، پیشوایان معصوم نماز آنها را مایۀ اصلاح و توبۀ آنها در آینده معرفی کردند.[۶۷]
- نماز، غفلت زداست، بزرگترین مصیبت برای رهروان راه حق آن است که هدف آفرینش خود را فراموش کنند، اما نماز به حکم این که در فواصل مختلف، و در هر شبانه روز پنج بار انجام میشود، مرتباً به انسان هشدار میدهد و موقعیت او را در جهان به او گوشزد میکند.
- نماز قطع نظر از محتوای خودش با توجه به شرائط صحت دعوت به پاکسازی زندگی میکند، مکان نمازگزار، لباس نمازگزار، فرشی که بر آن نماز میخواند، آبی که با آن وضو میگیرد باید از هر گونه غصب و تجاوز به حقوق دیگران پاک باشد.
- نماز روح انضباط را در انسان تقویت میکند، چرا که دقیقاً باید در اوقات معینی انجام گیرد که تأخیر و تقدیم آن هر دو موجب بطلان نماز است، همچنین آداب و احکام دیگر در مورد نیت و قیام و قعود و رکوع و سجود و مانند آن که رعایت آنها، پذیرش انضباط را در برنامههای زندگی کاملاً آسان میسازد.
- نماز بازدارندۀ از حرص و آز و کم طاقتی است. خداوند متعال میفرماید:انسان حریص و کم طاقت آفریده شده و هنگامی که بدی به او رسد بیتابی میکند و هنگامی که خوبی به او رسد مانع از دیگران میشود، مگر نماز گزاران، آنان که نمازها را پیوسته انجام میدهند.[۶۹]
- استقامت در مشکلات زندگی. خداوند در دوجای قرآن میفرماید در مشکلات و گرفتاریها از نماز و صبوری پیشه ساختن یاری بگیرید. با آرامش و اطمینان روحی که از گذر ایمان و نماز میشود، انسان میتواند امواج سهمگین مشکلات را پشت سر بگذارد.[۷۰]
کتابها و سایتهای نماز
کتابهای مناسب نوجوانان
نام کتاب |
نویسنده |
انتشارات |
توضیحات |
آموزش احکام نماز |
محمدحسین فلاح زاده |
ستاد اقامه نماز |
مهمترین مسائل مربوط به فراگیری نماز به صورت مختصر و با تصاویر رنگی |
کتابهای عمومی
نام کتاب |
نویسنده |
انتشارات |
توضیحات |
حضور قلب در نماز |
عزیزی تهرانی |
بوستان کتاب |
نخست به اهمیت حضور قلب هنگام نماز اشاره و سپس عوامل حواس پرتی و راههای درمان آن آمده است. در ضمیمه علل ترک نماز و درمان آن نیز آمده |
پرتوی از اسرار نماز |
محسن قرائتی |
ستاد اقامه نماز |
تفسیری ساده و روان از نماز و آداب آن |
اسرار الصلوة |
ملکی تبریزی |
-- |
کتابی گرانسنگ در تهذیب و حضور قلب و شناخت نماز |
آرامش زلال |
جمعی از نویسندگان |
ستاد اقامه نماز |
ده داستان از مجموعه داستانهای نماز که جزو آثار برگزیده اولین مسابقه جوانان نویسنده است |
آیین پرواز |
مصباح یزدی |
مؤسسه امام خمینی |
اسرار صعود و سقوط انسان و شکوفا و بارورشدن و یا سوختن و خاکستر شدن او با نگاهی به فریضه نماز |
تفسیر نماز |
محسن قرائتی |
ستاد اقامه نماز |
تفسیر نماز شامل, تکبیر و حمد و سوره و رکوع و سجود و تشهد و سلام |
حضور قلب در نماز |
رحیم کارگر |
نشر معارف |
جلد ۴۴ از مجموعۀ پرسشها و پاسخهای دانشجویی که توسط نهاد رهبری در دانشگاهها تهیه گردیده |
چرا نماز بخوانیم؟ |
امیر رجبی |
ستاد اقامه نماز |
این کتاب برگزیدههای آثار دومین مسابقه جوانان نویسنده در سه بخش تنظیم شده است: چرا دین؟ چرا اسلام؟ و چرا نماز؟ |
چرا نماز؟! |
عطایی اصفهانی |
نشر حضرت عباس |
پاسخهای استدلالی به پرسشهای اساسی در زمینه نماز |
سیمای نماز |
حسین انصاریان |
نشر دارالعرفان |
مباحث: ارزش و عظمت نماز، نماز در آیینه حیات انبیاء، نشانههای مؤمن، ارزیابی وضع نماز، موانع، شرایط و ترجمه نماز |
صلاة الخاشعین |
دفتر انتشارات اسلامی |
فضیلت نماز، حضور قلب و اهمیت خضوع و خشوع در نماز و نحوۀ به دست آوردن آن، شرایط باطنی نماز و موانع قبولی آن |
|
نمازهای مستحبی |
عباس عزیزی |
ستاد اقامه نماز |
مهمترین نمازهای مستحبی طول سال |
داستانها و حکایتهای نماز |
رحیم کارگر |
ستاد اقامه نماز |
این کتاب دارای ۲۷۶ داستان و حکایت از منابعی معتبر است |
پرستش آگاهانه |
محمدرضا رضوان طلب |
ستاد اقامه نماز |
این کتاب به صورت درس نامهای از فلسفه و احکام نماز است |
کتابهای تخصصی
نام کتاب |
نویسنده |
انتشارات |
توضیحات |
آداب نماز |
امام خمینی(ره) |
مؤسسه تنظیم و نشر آثار |
با سبکی عارفانه به بیان تفصیلی آداب قلبی و اسرار معنوی نماز پرداخته و دارای دو مقدمه است که امام خطاب به فرزندان خود نوشتهاند |
اسرار نماز |
امام خمینی(ره) |
مؤسسه تنظیم و نشر آثار |
تفسیر عرفانی نماز از اذان تا تشهد و سلام |
الصلاة فی الکتاب و السنة |
محمد ری شهری |
دارالحدیث |
آیات قرآن و احادیث شیعه و سنی درباره لزوم نماز، حکمت نماز، نماز پیش از اسلام، برتری نماز، ویژگی نماز، اوقات نماز، آداب نماز و... |
رازهای نماز |
جوادی آملی |
نشر اسرا |
نگاهی فلسفی و ژرف به نماز و احکام آن |
سایتهای مرتبط با نماز
نام سایت |
توضیحات |
جامعترین سایت با موضوع نماز |
|
معارف نماز، احکام، آثار و اهمیت، اسوههای نماز |
|
مقالات متعدد با موضوع نماز |
|
-- |
-- |
پانویس
- پرش به بالا ↑ فرهنگ فارسی عمید
- پرش به بالا ↑ فرهنگ واژهٔ دهخدا
- پرش به بالا ↑ . راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن مادّه «صلی».
- پرش به بالا ↑ همچون: (توبه/۱۰۳)، (احزاب/۵۶)، (بقره/۱۵۷)
- پرش به بالا ↑ مقدمهای بر فلسفه نماز، انتشارات بین المللی یادآوران، دکتر محمد مسعود نوروزی، ص۱۱۶
- پرش به بالا ↑ مدثر/۴۲
- پرش به بالا ↑ ماعون/۵
- پرش به بالا ↑ «...وَ أَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَی عَنِ الْفَحْشَاء وَ الْمُنکَرِ...» (عنکبوت/۴۵) «...ونماز را بر پادار، که نماز (انسان) را از زشتیها و گناه باز میدارد...»
- پرش به بالا ↑ قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَکی وَ ذَکرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّی اعلی/ ۱۵-۱۴
- پرش به بالا ↑ وَ جَعَلَنی مُبارَکاً أَینَ ما کنْتُ وَ أَوْصانی بِالصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ ما دُمْتُ حَیا مریم/۳۱
- پرش به بالا ↑ وَ کانَ یأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلاةِ وَ الزَّکاة مریم/۵۵
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): الصلوة عماد دینکم نماز پایه و ستون دین شماست. میزان الحکمه ج۵ ص۳۷۰
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): الصلوة معراج المؤمن نماز معراج مؤمن است. کشف الاسرار ج۲ ص.۶۷۶ سرالصلوة ص۷ اعتقادات مجلسی ص۲۹
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): الصلوة نور المؤمن نماز نور مؤمن است. شهاب الاخبار ص.۵۰ نهج الفصاحه ص۳۹۶
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): علم الایمان الصلوة علامت و نشانه ایمان نمازاست. شهاب الاخبار ص۵۹
- پرش به بالا ↑ امام کاظم(ع): افضل ما یتقرب به العبد الی الله بعد المعرفة به الصلوة بهترین چیزی که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهی تقرب پیدا میکند نماز است. تحت العقول ص۴۵۵
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): الصلوة مفتاج الجنة نماز کلید بهشت است. نهج الفصاحه حدیث ۱۵۸۸
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): قره عینی فی الصلاة روشنی چشم من در نماز است. نهج الفصاحه ص,۲۸۳ حدیث.۱۳۴۳ بحار الانوار ج,۸۲ ص۱۹۳
- پرش به بالا ↑ امام صادق(ع): ان افضل الاعمال عند الله یوم القیامة الصلوة همانا بهترین عمل در روز قیامت نزد خداوند نماز است. مستدرک الوسائل ج۳ ص۷
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): اول ما یسالون عنه الصلوات الخمس اولین چیزی که از انسانها سؤال میشود نمازهای پنج گانه است. کنز العمال ج۷ حدیث ۱۸۸۵۹
- پرش به بالا ↑ امام صادق(ع): امتحنوا شیعتنا عند ثلاث: عندمواقیت الصلاة کیف محافظتهم علیها و عند سرارهم کیف حفظهم لها عند عدونا والی اموالهم کیف مواساتهم لاخوانهم فیها شیعیان ما و پیروان ما را به سه مساله امتحان کنید:۱- اهمیت به اوقات نماز که آیا اول وقت نماز را برپا میدارند یا خیر؟۲ - حفظ اسرار یعنی در حفظ اسرار و مسائل محرمانه کوشا هستند یا خیر؟۳ - و از حیث توانمندیهای مالی یعنی آیا در مال خودبرای برادران دینی سهمی قائلند و دست آنها را میگیرند یا خیر؟ خصال صدوق ج۱ ص۱۰۳
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): الصلاة انس فی قبره و فراش تحت جنبه و جواب لمنکر و نکیر نماز مونس (نمازگزار) در قبر فراش نیکو در زیرش و پاسخ نمازگزار برای نکیر و منکر میباشد. بحار الانوار ج,۸۲ ص۲۳۲
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص):الصلاة زاد للمؤمن من الدنیا الی الاخرة نماز زاد و توشه مؤمن در دنیا برای آخرت میباشد. بحار الانوار ج,۸۲ ص۲۳۲
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): الصلاة اجابة للدعاء و قبول للاعمال نمازموجب اجابت دعا و قبولی اعمال است. بحار الانوار ج,۸۲ ص۱
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): مثل الصوات الخمس کمثل نهرجار عذب علی باب احدکم یغتسل فیه کل یوم خمس مرات فما یبقی ذالک من الدنس نمازهای پنج گانه به نهر جاری گوارایی میمانند که بر در خانه هایتان روان است وهر روز پنج بار خود را در زلال آن شست و شو میدهید دیگر هیچ پلیدی باقی نمیماند. کنز العمال ج۷ ص,۲۹۱ حدیث ۱۸۹۳۱
- پرش به بالا ↑ امام علی(ع): الصلوة حصن من سطوات الشیطان نماز قلعه و دژ محکمی است که نمازگزار را از حملات شیطان نگاه میدارد. غررالحکم ص.۵۶ میزان الحکمة ج۵ ص۳۶۷
- پرش به بالا ↑ امام علی(ع):و اعلم ان کل شی ء من عملک تبع لصلاتک بدان که تمام اعمالت تابع نمازت خواهند بود. نهج البلاغه نامه ۲۷
- پرش به بالا ↑ حضرت فاطمه زهرا(س): (جعل الله) الصلاة تنزیها لکم عن الکبر خداوند نماز را جهت دوری شما از کبر و خود پسندی مقرر فرمود. اعیان الشیعه ج۱ ص۳۱۶
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): الصلوة کفارة الخطایا ثم قرأ: "ان الحسنات یذهبن السیئات " نماز کفاره گناهان میباشد. سپس آن حضرت این آیه را خواند که:"حسنات سیئات را از بین میبرد". تفسیر ابوالفتوح رازی ج۱ ص۲۴۸
- پرش به بالا ↑ امام علی(ع):الصلوة حصن الرحمن و مدحرة الشیطان نماز قلعه خدای بسیار مهربان و وسیلهای برای دور کردن شیطان است. غرر الحکم ج۲ ص,۱۶۶ چاپ دانشگاه
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): نوروا منازلکم بالصلاة و قرائة القران به خانه هایتان با خواندن نماز و قرائت قرآن نورانیت ببخشید. کنز العمال ج,۱۵ ص,۳۹۲ حدیث ۴۱۵۱۸
- پرش به بالا ↑ امام صادق(ع):ان الله یدفع بمن یصلی من شیعتنا عمن لا یصلی من شیعتنا و لو اجمعوا علی ترک الصلوة لهلکوا همانا خداوندبه وسیله شیعیانی که نماز به جا میآورند از شیعیان بینماز (بلا) را دفع میکند ولی اگر همه تارک نماز بودند هر آینه همه هلاک میشدند. مستدرک الوسائل ج۱ ص۱۸۴
- پرش به بالا ↑ امام صادق(ع): ما یمنع احدکم اذا دخل علیه غم من غموم الدنیا ان یتوضأ ثم یدخل المسجد فیرکع رکعتین یدعو الله فیهما اما سمعت الله تعالی یقول: "واستعینوا بالصبر و الصلاة " چه مانعی دارد که چون یکی از شماغم و اندوهی از غمهای دنیا بر او درآمد وضو بگیرد و به مسجد برود و دو رکعت نماز بخواند و برای رفع اندوه خود خدا را بخواند. مگر نشنیدهای که خدا میفرماید:"واستعینوا بالصبر و الصلاة ". مجمع البیان ج۱ ص.۱۰۰ وسائل الشیعه ج۵ ص۲۶۳
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص):الصلاة جواز علی الصراط نماز جواز عبور ازصراط است. بحار الانوار ج,۹۸ ص۱۶۸
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): اول ما افترض الله علی أمتی الصلوات الخمس اولین چیزی که خداوند بر امت من واجب کرد نمازهای پنج گانه است. کنز العمال ج۷ حدیث ۱۸۸۵۱
- پرش به بالا ↑ امام علی(ع):ألا تسمعون الی جواب اهل النار حین سئلوا:"ما سلککم فی سقر؟ قالوا: لم نک من المصلین " آیا به پاسخ اهل دوزخ گوش فرانمی دهید که وقتی از آنها میپرسند: "چه چیز شما را گرفتار دوزخ ساخت؟ میگویند: ما از نمازگزاران نبودیم ". بحار الانوار ج,۸۲ ص.۲۲۴ نهج البلاغه خطبه ۱۹۰
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص):الجفاء کل الجفاء و الکفر من سمع منادی الله تعالی ینادی بالصلاة و یدعوه الی الفلاح فلا یجیبه نشانه ستمکاری و کفر (نفاق) آن است که کسی منادی خدا را بشنود که به نماز ندا میدهد و وی را به رستگاری میخواند و دعوت او را اجابت نکند. نهج الفصاحه ص۲۷۹
- پرش به بالا ↑ پیامبر(ص): تارک الصلاة یسأل الرجعة الی الدنیا و ذلک قول الله تعالی: حتی اذا جاء احدهم الموت قال: "رب ارجعون لعلی أعمل صالحا فیما ترکت کلا انها کلمة هو قائلها و من ورائهم برزخ الی یوم یبعثون " بینماز درخواست میکند به دنیا برگردد و این است سخن خداوند متعال تا گاهی که به یکی از آنان مرگ آمد گوید: "پروردگارا مرا برگردانید تا شایدعمل شایسته انجام دهم در آنچه بازگزاردم نه چنین است آن سخنی است که او گویندهاش هست واز پشت آنهاتا روزی که برانگیخته شوند برزخ است. بحار الانوار ج,۷۷ ص.۵۸ اصول کافی ج۲ ص۶۵
- پرش به بالا ↑ از امام صادق(ع) روایت شده: «إنَّ شَفاعَتَنا لا تَنالُ مُستَخِفَّاً بِالصّلاة» شیخ صدوق من لایحضره الفقیه ج۱ ص۲۰۶. «همانا شفاعت ما به سبک شمارندۀ نماز نمیرسد.»
- پرش به بالا ↑ مستدرک الوسائل : ج ۳ ص۲۳ ح ۱
- پرش به بالا ↑ . مفردات، ص۴۹۱
- پرش به بالا ↑ رَبِّ اجْعَلْنِی مُقیمَ الصَّلاَةِ وَ مِن ذُرِّیتِی (ابراهیم/۴۰) پروردگارا! مرا به پادارندۀ نماز قرار ده و از فرزندانم (نیز
- پرش به بالا ↑ مریم/۵۵ انبیا/۷۳
- پرش به بالا ↑ طه/۱۴
- پرش به بالا ↑ فنادته الملائکة و هو قائم یصلی فی المحراب سوره آل عمران-آیه۳۹ در حالیکه او در محراب به نماز ایستاده بود، فرشتگان او را صدا زدند
- پرش به بالا ↑ «و َأَوْصَانِی بِالصَّلَاةِ وَالزَّکَاةِ مَا دُمْتُ حَیا» (مریم/۳۱) «و تا زمانی که زندهام مرا به نماز و زکات توصیه کرده است».
- پرش به بالا ↑ .طباطبایی، سید محمد حسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۴ ص۴۷
- پرش به بالا ↑ هود/۸۷
- پرش به بالا ↑ سوره لقمان-آیه ۱۷
- پرش به بالا ↑ وسایل الشیعه / ۳ / ۹ و ۱۰
- پرش به بالا ↑ أَ لَمْتر أَنَّ اللَّهَ یسَبِّحُ لَهُ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الطَّیرُ صَافَّاتٍ کلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلاتَهُ وَ تَسْبیحَهُ وَ اللَّهُ عَلیمٌ بِما یفْعَلُون نور/۴۱
- پرش به بالا ↑ بحارالانوار، ج۱۹ ص۱۳۰
- پرش به بالا ↑ برای چرایی مراجعه کنید به مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی یا پرسمان دانشجویی
- پرش به بالا ↑ یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا إِذا نُودِی لِلصَّلاةِ مِنْ یوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلی ذِکرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَیعَ ذلِکمْ خَیرٌ لَکمْ إِنْ کنْتُمْ تَعْلَمُونَ (جمعه/۹
- پرش به بالا ↑ توضیح المسائل امام خمینی (ره) ,م ۹۴۲
- پرش به بالا ↑ "بسم الله الرحمن الرحیم" به نام خداوند بخشنده مهربان "الحمد لله رب العالمین" شکر وسپاس مخصوص پروردگار جهانیان است. "الرحمن الرحیم" بخشنده ومهربان است. "مالک یوم الدین" صاحب روز جزاست. "ایاک نعبد و ایاک نستعین" خدایا تنها تو را میپرستم و تنها از تو یاری میجویم. "اهدنا الصراط المستقیم" خداوندا ما را به راه راست هدایت بفرما. "صراط الذین انعمت علیهم غیر المغضوب علیهم ولاالضالین" به راه کسانی که به آنها نعمت دادهای، هدایت کن و نه راه کسانی که به آنها غضب کردی و نه راه گمراهان.
- پرش به بالا ↑ "بسم الله الرحمن الرحیم" به نام خداوند بخشنده مهربان "قل هوالله احد" بگو پروردگار خدای یگانه است. "الله الصمد" الله خدای بینیاز است. "لم یلد و لم یولد" او نه چیزی را زائیده و نه از چیزی زاده شده است. "ولم یکن له کفواً احد" و هرگز برای او همتا و همانندی نبوده است.
- پرش به بالا ↑ «منزه است خدای بزرگ و ستایش مخصوص اوست»
- پرش به بالا ↑ «منزه است خدای بلند مرتبه و ستایش مخصوص اوست»
- پرش به بالا ↑ "اشهد ان لا اله الله وحده لا شریک له" بر این حقیقت گواهی میدهم که جز آفریدگار یگانه خدایی نیست و برای او شریکی وجود ندارد. "و اشهد ان محمدا عبده و رسوله" بر این حقیقت گواهی میدهم که محمَد بنده و پیامبر خداست. "الهم صل علی محمد و آل محمد" پروردگار را برمحمد و آل محمد درود فرست.
- پرش به بالا ↑ "السلام علیک ایها النبی و رحمة الله و برکاته" درود بر توای پیامبر و رحمت و برکات خدا بر تو باد. "السلام علینا و علی عباد الله الصالحین" درود بر ما و بر بندگان شایسته خدا باد. "السلام علیکم و رحمة الله و برکاته" درود بر شما و رحمت خدا برشما باد.
- پرش به بالا ↑ "سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله والله اکبر" خداوند متعال پاک و منزه است و حمد مخصوص اوست.
- پرش به بالا ↑ طه/۱۴
- پرش به بالا ↑ وسائل الشیعه، ج۳، ص۴.
- پرش به بالا ↑ . وسائل الشیعه جلد ۳، ص۷، (باب ۲ از ابواب اعداد الفرائض حدیث ۳).
- پرش به بالا ↑ عنکبوت/۴۵
- پرش به بالا ↑ میزان الحکمه، ج۵، ص۳۷۱، ح ۱۰۲۵۴
- پرش به بالا ↑ امیرالمؤمنین علی(ع): فرض الله الایمان تطهیراً من الشرک و الصلوه تنزیهاً عن الکبر...:خداوند ایمان را برای پاکسازی انسانها از شرک واجب کرده است و نماز را برای پاکسازی از کبر. نهج البلاغه، کلمات قصار ۲۵۲.
- پرش به بالا ↑ . معارج، آیات ۱۹ تا ۲۴.
- پرش به بالا ↑ سوره بقره، آیات ۴۵ و ۱۵۳
یادداشتها
- پرش به بالا ↑ نماز، نخستین نشانۀ حکومت صالحان در روی زمین است: «الَّذِینَ إِن مَّکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ...» (حج/۴۱) «کسانی که هرگاه در زمین به آنها قدرت بخشیم، نماز را برپامی دارند...»
- پرش به بالا ↑ وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّها لَکبیرَةٌ إِلاَّ عَلَی الْخاشِعین بقره/۴۵
منابع
- قرآن کریم
- نهج البلاغه
- ابن شعبه، حسن بن علی، تحف العقول، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۳۶۳ش.
- ابوالفتوح رازی حسین بن علی، تفسیر ابوالفتوح رازی، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، ۱۴۰۸ق.
- امین، محسن، اعیان الشیعه، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۳ق.
- آمدی عبدالواحدمحمد، غرر الحکم، چاپ دانشگاه تهران.
- پاینده ابوالقاسم، نهج الفصاحه، دارالعلم، ۱۳۸۷ ش.
- توضیح المسائل امام خمینی (ره).
- راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن.
- سید محمد حسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن، مؤسسه النشر الاسلامی.
- شیخ صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، نشر صدوق، ۱۳۶۷ش.
- شیخ صدوق، محمد بن علی، خصال صدوق، جامعه مدرسین، ۱۳۶۲ش.
- شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، مؤسسة آل البیت علیهم السلام، قم، ۱۴۰۹ق.
- علامه مجلسی محمد باقر، بحار الانوار، دارالکتب اسلامیة، تهران، ۱۳۶۲ ش.
- علی المتقی ابن حسام الدین هندی، کنزالعمال، دائرة المعارف العثمانیة، بعاصمة حیدر آباد، ۱۳۶۴ ق.
- فرهنگ فارسی عمید.
- فرهنگ واژهٔ دهخدا.
- قطب راوندی، سعید بن هبه الله، شهاب الاخبار، دارالحدیث، ۱۳۸۸ش.
- کلینی، محمد بن یعقوب، کافی،دار الکتب الإسلامیة، ۱۴۰۷ق.
- محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، انتشارات دارالحدیث.
- نوروزی محمد مسعود، مقدمهای بر فلسفه نماز، انتشارات بین المللی یادآوران.
- نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت: لاحیاء التراث، طبعة الاولی، قم، ۱۴۰۷ ق.